editence

editence

ویراستاری و ترجمه حرفه ای
editence

editence

ویراستاری و ترجمه حرفه ای

متون تخصصی و استفاده از مترجم متخصص برای ترجمه در حوزه تخصصی

ترجمه تخصصی متون علمی همیشه یک چالش بزرگ است. زیرا علم مدام در حال تغییر است و به طور مداوم واژگان و مفاهیم جدیدی به آن اضافه می شوند. مترجم متون تخصصی باید خود یک دانشمند و یک خواننده دقیق در حوزه تخصصی خویش باشد و درک روشن و دقیقی از متون تخصصی و مطالب حوزه تخصصی خود داشته باشد. سبک نگارش ترجمه متون تخصصی باید روشن و بدون ابهام باشد. نظر به متنی که برای ترجمه در نظر گرفته شده است باید خواننده را هم مد نظر قرار داد که تحصیلکرده است یا یک خواننده عمومی و معمولی. سطح رسمیت متن با توجه به نوع سند متفاوت خواهد بود و مترجم باید با توجه به نوع سند از واژگان تخصصی کمتر یا بیشتر در متن ترجمه شده استفاده کند.

مدیریت موثر واژگان یکی از عوامل مهم در موفقیت یک ترجمه تخصصی است و موجب کیفیت, شفافیت و یکنواختی ترجمه متن منبع می شود که ممکن است به زبان های مختلفی ترجمه شده باشد.  ترمینولوژی یا واژگان مورد استفاده به انسان ها بستگی دارد نه به تکنولوژی مورد استفاده.

در رشته های دانشگاهی و علمی با انواع و سبک های مختلفی از متون و اسناد مواجه می شویم که مستلزم درجات متفاوتی از سبک رسمی است. اگر قرار است که متن دانشگاهی را به شکل تخصصی ترجمه کنید لازم است که سبک ترجمه را بالا ببرید, از عبارات پیچیده تر و تخصصی تر استفاده کنید و کمتر از واژه های عمومی استفاده کنید. از سوی دیگر اگر متن شما دارای بروشور است مثلاً دفترچه راهنمای یک دستگاه, در این صورت ترجمه تخصصی خیلی رسمی لازم نیست و بهتر است برای بیشترین تعداد مخاطبان قابل درک باشد, پس هنگام ترجمه تخصصی یک متن باید به گروه هدف, یعنی  خوانندگانی که مخاطب متن شما هستند توجه نشان داده و مطابق میل, تحصیلات و میزان اطلاعات آن ها متن را ترجمه کنید. اسناد و متونی که خوانندگان عمومی و معمولی دارند بهتر است به سبکی ساده و روان ترجمه شوند.

کارشناسان شرکت ادیتنس می توانند در زمینه ترجمه و ویراستاری مقاله شما را راهنمایی کنند تا پروژه خود را به نتیجه برسانید.

ویراستار مقاله و مراحلی که ویراستار برای حرفه ای شدن باید بگذراند

ویراستاری مقاله از آن دسته مشاغلی است که ویراستار مقاله نیاز به ابزار آن چنانی ندارد و با یک رایانه از منزل می توانید آن را انجام دهید. اما برای این کار بیشتر از هر شغلی باید تمرکز داشته باشید و  بیشتر از هر شغلی باید کتاب بخوانید. در این حرفه هیچ نکته کوچکی نباید از چشم شما دور بماند و به عبارت گویاتر, اولین اشتباه شما آخرین اشتباه شما است.

قدم اول در ویراستاری مقاله این است که فرد شعور و کفایت اولیه برای فهم متن را داشته باشد. ویراستار مقاله باید کتابخوان باشد و متون زیادی از رمان و داستان گرفته تا کتب تاریخی را خوانده باشد. اصلاً ویراستار یعنی کسی که بر زوایای زبان برای بیان مفاهیم تسلط دارد. پس کسی که می خواهد ویراستاری مقاله کند, باید این توانمندی و فهم از زبان را داشته باشد. توانمندی دیگری که در کار  ویراستاری لازم است, این است که امکانات زبان فارسی را در مقابل با زبان های دیگر اجمالاً بشناسد و با گرته برداری ها آشنایی داشته باشد. و بالاخره برای ورود به حرفه ویراستار مقاله, ضروری است فرد دوره های ویراستاری را بگذراند. البته این ابتدای راه است و فرد در حین تجربه هم مدام یاد می گیرد. بنابراین ویراستاری مقاله به هیچ عنوان شغل راکدی نیست و تجربه و آموختن در آن توقف دارد و به  جرئت می توان گفت که ویراستاری که به درجه نهایی رسیده و نیاز به آموختن ندارد, وجود ندارد یا خیلی اندک اتست.

در ویراستاری تجربه حرف اول را می زند. یک ویراستار مقاله باید مدام در حال تجربه کردن باشد و این تجربه ها را ثبت کند تا هم برای خودش باقی بماند و هم برای سایر ویراستاران.

کارشناسان شرکت ادیتنس می توانند در زمینه ترجمه و ویراستاری شما را راهنمایی کنند تا پروژه خود را به نتیجه برسانید.

متون علمی و ترجمه تخصصی توسط مترجم متخصص

ترجمه تخصصی همان ترجمه متون علمی است, بنابراین دانش خاصی برای ترجمه متون تخصصی نیاز است. ترجمه متون تخصصی مستلزم تسلط کامل بر زبان های منبع و مقصد و همچنین آگاهی خوب  و کامل از آن رشته علمی و تخصصی است, مترجم باید موضوعات رشته مورد نظر را به خوبی بشناسد و درک کند. معمولا مترجم های تخصصی کسانی هستند که علاوه بر تخصص در ترجمه زبان منبع, در رشته خاصی نیز تعلیم دیده اند از قبیل پزشکی, شیمی, حقوق, نرم افزار و …. گاهی اوقات مترجم, دانشمندی است که درجات بالایی از دانش زبانی و مهارت ترجمه رشته خود را دارد. این مسئله وی را به شخصی با بالاترین صلاحیت برای ترجمه متون رشته تخصصی خود تبدیل می کند. همکاری بین مترجم و متخصص حوزه تخصصی متن, برای ترجمه بهتر متون تخصصی نیاز است.

وضوح و دقت, مهم ترین اهداف سبک ترجمه تخصصی است. باید معنای واقعی متن منبع انتقال داده شود. ابهام و عدم وضوح سازه ها از ویژگی های متون ادبی و عادی است. اما نباید در ترجمه تخصصی دیده شود. این سخت ترین کار در ترجمه تخصصی متون علمی است. یافتن کلمه صحیح گاهی اوقات به یک چالش تبدیل می شود و ممکن است موجب تکراری شدن متن شود چرا که مترادف  بعضی از واژه ها موجب ابهام در متن می شود که مترجم متون تخصصی باید زمینه لازم در حوزه تخصصی متن را داشته باشد و بتواند از واژگان آن حوزه از علم بدون تغییر معنی متن استفاده کند.

یکی دیگر از توانایی های مترجمین متون تخصصی در تصحیح اشتباهات کوچکی است که در متن منبع وجود دارد, زیرا جز معدود افرادی هستند که متن را با بالاترین دقت و توجه می خوانند و سپس ترجمه می کنند. خطا های رایج در کار های علمی عبارتند از: عدم یکنواختی اعداد لیست شده در جداول, دیاگرام هایی که به چیزی اشاره دارند و نماد مورد استفاده اشتباه است و همچنین اشتباهات املایی و دستوری. در اینگونه موارد مترجم باید از تکنیک خطا زدایی استفاده کرده و اشتباهات کوچک را تصحیح کند و یا در پرانتز و یا به صورت پاورقی ترجمه صحیح را قید کند.

کارشناسان شرکت ادیتنس در زمینه ترجمه و ویراستاری می توانند شما را راهنمایی کنند تا پروژه خود را به نتیجه برسانید.

ویرایش یا ویراستاری مقاله و نکات مهم مربوط به آن

بعد از پایان هر مقاله ای باید سه نوع ویرایش یا ویراستاری روی آن مقاله انجام شود که عبارتند از:

  1. یک دست کردن رسم الخط کلمات؛ عبارت هایی مانند “میرساند” و “اینجانب” را به شکل صحیح آنها یعنی “می رساند” و “این جانب” بنویسیم.
  2. اصلاح غلط های املایی
  3. کنترل پاراگراف بندی
  4. اصلاح یا اعمال نشانه گذاری های متن
  5. یک دست کردن اصطلاحات و آوانگاشت ها
  6. اعمال قواعد عدد نویسی, فرمول نویسی, اعراب گذاری و اختصار های متنی
  7. مشخص کردن حدود نقل قول ها, وارسی ارجاعات, درستی نشان مآخذ و پانوشت ها و یادداشت ها
  8. بررسی کالبد شناسی اثر, شامل تمامی نمایه ها, جدول ها, نمودار ها, تصاویر, فهرست مطالب
  9. کنترل اندازه و قلم حروف و فاصله خطوط
  10. نکته خیلی مهمی که در نمونه خوانی باید به آن توجه کرد, این است که بهتر است کار نمونه خوانی را شخص دیگری غیر از نویسنده کتاب انجام دهد. چون بار ها پیش آمده که چون خودشان نویسنده متن بوده اند, بعضی از جمله های کتاب به جای چشم شان, به طور ناخودآگاه با ذهن شان مرور می شود و بنابراین بسیاری از غلط های تایپی کتاب را نمی بینند.
  1. رفع خطا های دستوری, ساختاری و جمله بندی
  2. اصلاح انحراف از زبان معیار و یک دست کردن زبان نوشته
  3. ابهام زدایی از عبارت های نارسا, مبهم, متناقض, نا مفهوم و عامیانه
  4. انتخاب برابر های مناسب برای واژگان غیرفارسی, حذف واژگان, تعابیر و اصطلاحات و عبارت های تکراری و زائد, عامیانه, ناقص, نارسا, متضاد و متناقض
  5. کوتاه کردن جمله های طولانی
  6. ساده سازی و روان سازی متن از نظر جمله بندی
  7. گزینش واژگان فارسی و برابر های متناسب
  1. حذف یا کاهش مطالب تکراری
  2. اصلاح, تنظیم و جابه جایی مطالب برای انسجام و یک دستی نوشتار
  3. افزایش برخی نکات فراموش شده
  4. مقابله متن با اصل
  5. توضیح, یادآوری یا پیشنهاد ضروری در پاورقی
  6. بازبینی و تصحیح مطالب نادرست, متناقض و غیر علمی

کارشناسان شرکت ادیتنس می توانند در زمینه ترجمه و ویراستاری شما را راهنمایی کنند تا پروژه خود را به نتیجه برسانید.

احیای یک نوشته به وسیله ی ویرایش یا ویراستاری

ویراستاری مقاله احیای یک نوشته و هویت بخشی به آن است. با وجود این تفاسیر, ویراستاری در ادبیات رسانه ای کشور ما و نیز دنیای نویسندگان و مولفان جایگاه چندانی ندارد و نویسندگان, بی توجه  به آنچه خواننده را در هنگام خواندن یک کتاب میخکوب می کند, علاوه بر محتوای غنی آن و قلم نویسنده, آراستن آن به پیرایه های ادبی و زدودن پلشتی های مخدر ذهن از واژگان مازاد است. ویراستار در حقیقت باید در نوشته جانی جاری کند و این جاری کردن جان کاری است باطنی. پس ویراستار باید حتماً نویسنده خوبی باشد و در عین حال از فن ویراستاری هم آگاه باشد تا بتواند این نقش جان بخشی را ایفا کند. ویراستار خوب کسی است که مطالعات گسترده داشته و در ابواب مختلف اطلاعات داشته باشد.
 هر ترجمه ای حتی با وجود مترجم حرفه ای و خبره, نیازمند ویراستاری است. ابزار کار ویراستار, اصول و قواعد زبان است. این اصول و قواعد زبان, به اعتقاد زبان شناسان زایشی, در ذهن هر گویشور زبان وجود دارد و یک دستوری فقط این اصول و قواعد را مدون می کند و به روی کاغذ می آورد. با همین دانش ناخودآگاه زبانی که در ذهن همه اهل زبان وجود دارد, می توان گفت هر فردی قادر است با شم زبانی خود ویرایش کند, یا در این زمینه کنجکاو شود, و یا حداقل یک نگارش خوش ساخت را از یک نوشته اداری جملات بدساخت تمیز دهد. اما شاید نتواند برای این تشخیص یا ویراستاری یا کنجکاوی خود, توجیهی علمی ارائه دهد. نگارنده در طول سابقه ویراستاری خود, به ویراستاران تجربی زیادی برخورد کرده است که کارشان خوب و دقیق و تغییرات ویراستاری آن ها به جا و به مورد بود, اما از توجیه آن چه می کردند عاجز بودند. در نتیجه آن قاطعیت و اعتماد به نفس ویژه یک ویراستار خوب را نداشتند و چون نمی توانستند برای کار های خود دلیل منطقی بیاورند, اعتماد مولفان و مترجمان را جلب نمی کردند.

کارشناسان شرکت ادیتنس می توانند در زمینه ترجمه و ویراستاری مقاله شما را راهنمایی کنند تا پروژه خود را به نتیجه برسانید.